Foto: Bewoners van Vanuatu kijken wat er over is van hun bezittingen nadat cycloon Pam over het eiland raasde © epa.

Cycloon Pam heeft mogelijk voor ,,een van de ergste natuurrampen in de geschiedenis van de Stille Oceaan gezorgd''. Daarvoor vrezen hulpverleners, nu duidelijk wordt hoe groot de schade op Vanuatu is. Niet alleen Vanuatu heeft te lijden gehad onder de cycloon Pam. Ook andere eilandstaten zijn getroffen door de zware storm.

Vrijdag trok cycloon Pam vrijwel direct over Efate, het belangrijkste eiland van de groep met daarop ook hoofdstad Port Vila. Hele dorpen zouden er goed als weggevaagd zijn en er zijn mogelijk tientallen mensen omgekomen. Er is geen stroom en geen communicatienetwerk meer op Vanuatu en dus wordt er maar langzaam duidelijk hoe Pam heeft huisgehouden.

,,Vanuatu is gewend aan natuurgeweld, maar veel gebouwen waren hier niet tegen bestand'', vertelde Alice Clements van Unicef zaterdagavond aan het ANP. De van oorsprong Nieuw-Zeelandse Clements maakte de storm mee in Port Vila. ,,Met mij gaat het goed, ik had het geluk dat ik in een sterk gebouw zat. Het was beangstigend, maar meer niet. Veel mensen hier hadden het zwaarder te verduren.''

Huizen zijn uiteengereten door de storm, bomen knakten onder de windvlagen van meer dan 300 kilometer per uur. Vooralsnog staat het dodental op acht, maar onbevestigde berichten spraken al van 44 doden. Vermoedelijk ligt het dodental veel hoger.

Clements heeft alleen in Port Vila de schade kunnen zien. ,,Ik ben zaterdagochtend door de stad gelopen. Overal ligt puin, liggen bomen en stroomkabels. De brandweer en de inwoners zijn al begonnen met opruimen, waardoor we zondag (lokale tijd) naar andere gebieden kunnen.''

De vrees bestaat dat daar de storm voor meer chaos heeft gezorgd. ,,Mensen zijn bang voor wat hun kennissen en familie in meer afgelegen gebieden is overkomen. Er is geen communicatie mogelijk. Ook ik vrees voor wat we tegenkomen in de gebieden buiten Port Vila'', aldus Clements. ,,We weten zeker dat er in Port Vila zes doden zijn gevallen, maar dat is alleen nog in het centrum van de stad. Dit is waarschijnlijk het topje van de ijsberg.''

Noodtoestand:

Ook andere eilandstaten zijn getroffen door de zware storm. In Tuvalu is de noodtoestand uitgeroepen, nu stormvloeden vooral in het zuidwesten huizen, gemeenschapsgebouwen, tuinen en landbouwgrond hebben weggespoeld. Hulporganisaties zijn begonnen met het sturen van hulpgoederen.

Op Kiribati kwamen vloedgolven van vier meter hoog voor, waardoor verschillende atollen kampen met schade. Hoe groot de schade is, is nog niet duidelijk. Eerder eiste Pam een leven op een van de kleine eilandjes bij Papoea-Nieuw-Guinea. Ook daar zijn veel wegen verwoest. Ook de Salomonseilanden kampen met schade. Op een paar eilanden wordt de schade nog geïnventariseerd, maar ook daar zijn vermoedelijk hulpgoederen nodig.

Koers: Pam koerst nu richting Nieuw-Zeeland. Vooral het Noordereiland moet rekenen op zware storm en overlast, zo schrijft The New Zealand Herald zondag (plaatselijke tijd). De autoriteiten waarschuwen dat delen van het eiland zonder stroom zullen komen zitten en dat er her en der flinke schade zal zijn. Inwoners van het eiland wordt geadviseerd genoeg eten en drinkwater in te slaan voor zeker drie dagen en niet het huis uit te gaan. Mensen die in laaggelegen gebieden wonen, moeten klaar zijn om halsoverkop te vertrekken in het geval van overstromingen. Zondagavond komt Pam aan land.

Donaties: De hulporganisaties kregen vandaag de eerste donaties binnen voor de hulpverlening op de afgelegen eilandengroep. Groot-Brittannië gaf 2,7 miljoen euro, Nieuw-Zeeland ongeveer 700.000 euro en ook de Europese Unie stelde een miljoen euro beschikbaar.

Bron: ANP bewerkt door: AD